Kvadrata
kufa skribo

Shaw Uncial
La ciferoj de Shaw
Teksta ekzemplo de Shaw
Estonia
Teksta ekzemplo de Estonia
Kvadrata kufa skribo

Ĉefpaĝo

 

Mia ’tika kajero

K

iam mi vizitis la lernejon, ni ricevis atestojn laŭ kvingrada gradaro. Kvino estis la plej bono, kiun oni povas ricevi, kaj unua la plej malbono. Aŭ, se oni estis tute, tute malbona lernanto, oni eĉ povis ricevi strekonnulon. Vizitante la superan stadion de la baza lernejo mi havis kvaron en matematiko, verdire sen uzi multegan laboron. Mi ne interesiĝas tre pri matematiko, sed mi almenaŭ komprenis al kio ĝi celas. Kiam mi poste komencis viziti la gimnazion, kaj la instruisto komencis paroli de la ekvacio de la rekto, la angula koeficiento kaj paraboloj, mi perdis la komprenon de la temo. Mi demandis la instruiston per kio ni bezonas tiujn ĉi sciojn. Tie kaj tiam, mia instruisto faris unu el la plej grandaj pedagogiaj eraroj de sia vivo. Li respondis: „Por klarigi tion ni ne havas tempon“. Tie kaj tiam mi faris la decidon neniam plu dediĉi al matematiko eĉ la plej malgrandan kilovatsekundon da energio. Mi forlasis la gimnazion kun duo en matematiko. Pri ĝi mi preskaŭ hontas. Mi devus verdire esti ricevanta strekon en tiu temo. Sed mi ja ankoraŭ estis ĉeestinta la lecionojn. Mi malgraŭ tio konsumadis la rimedojn de la lernejo, foruzante krucliniajn paperojn. Mi dediĉis mian matematikajn lecionojn al desegni. Inspirita de maljuna framasonista kriptaĵo, kiun mi unu fojon vidis en la skolta gvidlibro de la nevoj de Donaldo Anaso, mi komencis desegni rektoliniajn figurojn. Mi malkovris, ke kvar punktoj aranĝitaj kiel maldekstre en la bildo ĉi-supre povas esti kunligitaj en kvin manieroj, se oni tenas sin sole laŭ la akso de l’iksoj kaj la akso de la ipsilonoj. - nome tiel, ke estas formita figuroj similantaj la literojn u, c, a, j kaj o. Kiam mi poste plimultigis la nombron da punktoj de 22 en 32, mi ekpovis desegni ankoraŭajn figurojn. 431 figurojn, se iu volus scii. Tri el ili aspektas tiel ĉi:

Mia ’tika kajero

L

a jaroj pasis kaj mi forgesis mian laŭŝajne sensencan ludon. Aŭ, pli ĝuste, post la gimnazio mi neniam estis devigita okupiĝi pri iu laŭ mi tiel sensenca afero kiel matematiko, ke mi povis doni al mi tempon desegni rektoliniajn figurojn sur krucliniajn paperojn. Anstataŭ tio, mi fariĝis nokte diboĉadanta altlernanto, kaj poste kontora sklavo. Tiam okazis ke mi okupiĝis pri io konsiderinde pli grava, nome vane retumi. Dum unu el ĉiuj tiuj retumadoj, mi hazarde malkovris la kvadratan kufan skribon, kiu estas artspeco je kiu sin okupas certaj arabeparolantoj. Mi tuj komprenis, ke la desegnado, je kiu mi okupis min, fakte multe similas artspecon, kiu implikas multajn homojn en la mondo kaj kiun oni eĉ povas trovi ene de elstara arkitekturo. La kvadrata kufa skribo povas plenvalore efiki en ĉio de trikinstrukcioj al mozaikoj kaj eĉ en komputiloj kun la plej aĉaj grafikaj akcelkartoj.

Kvadrata kufa skribo

L

a kvadrata kufa skribo estiĝis ĉirkaŭ mil jaroj antaŭ ol mi ricevis mian duon en matematiko. La kufa skribo ricevis sian nomon laŭ la urbo Kufo, kiu situas en la nuna Irako, sed la skribo estas konata jam ekde la tempo antaŭ ol la urbo Kufa establiĝis. La araba skribo konsistas el 18 literformoj, nomataj rasm-oj. Ekzemple, la signoj por la sonoj b kaj t baziĝas sur sama rasm, sed en nuntempaj tekstoj, tiuj leteroj estas distingitaj per diversaj helpsignoj, kiuj nomiĝas i’ĝam-oj. La kvadrata kufa skribo estas relative malfacile legebla, kaj havas unue ornaman funkcion. Kunefika kaŭzo de ĝia malgranda legebleco estas tio ke la skribospeco neniam havas i’ĝam-ojn. Do, en kvadrata kufa skribo, ekzemple b kaj t tute similas.

  B T
Kufa skribo sen i’ĝam-oj Baa Taa
Nuna skribo kun i’ĝam-oj Baa Taa

P

or tiu, kiu tute ne scias kiel araba skribo ĝenerale kaj precipe la kvadrata kufa varianto de ĝi estas konstruita, la bildoj ĉi-malsupre eble povas helpi kompreni tion. La maldekstra bildo estas la sama kiel iomete pli supre sur ĉi tiu paĝo kaj la dekstra montras provon skribi la saman nomon kiel maldekstre, sed kun latinaj literoj en stilo imitanta la kvadratan kufan. La malgranda legebleco de la latina varianto povus komprenigi kiel legebla la araba varianto estas eĉ por arabeparolantoj. Kiel mi jam diris, kvadrata kufa skribo neniam celas esti facile legebla, sed nur ornama. Tamen, tiu, kiu vere tenas siajn okulojn malfermitaj, eble povas trovi kaŝitajn mesaĝojn tie, kie malatentaj nur vidas ornamaĵojn

Kvadrata kufa skribo

© Linus Ganman,


  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .